Als je ooit het alfabet hebt gebruikt, heb je de Feniciërs te danken, de oude beschaving die ongeveer 3.000 jaar geleden door de Middellandse Zee voer. Beroemd om hun maritieme vaardigheden en als de ouders van de alfabetische schrift, is hun geschiedenis gekenmerkt door mysterie, vooral wat betreft hun oorsprong. Nu heeft een nieuwe DNA-analyse dit aspect verhelderd en fascinerende gegevens opgeleverd.
Tot nu toe werd gedacht dat de Feniciërs directe afstammelingen waren van de Kanaänieten, een volk dat in de Bijbel wordt genoemd en dat de regio bewoonde die we vandaag de dag kennen als Palestina, Israël, Libanon en Jordanië. Echter, omdat veel van de Feniciërs verbrand zijn en geen botresten hebben achtergelaten, hadden archeologen weinig bewijs om deze theorie te ondersteunen.
Een nieuwe benadering van de Feniciërs
De recente studie biedt een complexer beeld van de Fenicische geschiedenis. Terwijl de cultuur en de taal mogelijk Kanaänitische wortels hebben, onthullen de analyses dat de Feniciërs genetisch een diverse groep waren. Ze waren niet simpelweg een volk dat uit één enkele plaats was ontstaan en zich vervolgens had verspreid, maar een heterogene samenleving gevormd door individuen van meerdere oorsprongen.
Deze ontdekking is gebaseerd op de analyse van oude genomen van bijna 400 menselijke resten die op 14 archeologische locaties zijn gevonden. Een team van archeologen uit Europa en Noord-Afrika heeft vijf jaar gewerkt om deze skeletten te identificeren en te dateren, wat heeft geleid tot meer dan 100 Fenicische genomen, naast de genen die eerder al waren gepubliceerd.
De resultaten, gepubliceerd in het tijdschrift Nature, tonen aan dat de Feniciërs niet simpelweg afstammelingen waren van de Kanaänieten. Volgens David Reich, een van de genetici die de studie leidde, “observeerden we een genetisch profiel in de Punische wereld dat buitengewoon heterogeen was”. Dit betekent dat er een aanzienlijke mix van afkomsten was, met significante invloeden van hedendaagse volkeren uit Sicilië en de Egeïsche Zee, evenals uit de regio van Noord-Afrika.
Deze bevinding biedt niet alleen een nieuw perspectief op de genetische diversiteit van de Feniciërs, maar helpt ook te begrijpen hoe ze erin slaagden hun cultuur en heerschappij in een uitgestrekt gebied in zo’n korte tijd uit te breiden. Volgens archeoloog Harald Ringbauer, “verspreidde de Fenicische cultuur zich niet door massale migraties, maar door een dynamisch proces van uitwisseling en culturele assimilatie.”