Jeśli kiedykolwiek korzystałeś z alfabetu, powinieneś podziękować Fenicjanom, starożytnej cywilizacji, która żeglowała po Morzu Śródziemnym około 3000 lat temu. Znani z umiejętności morskich i jako twórcy pisma alfabetycznego, ich historia była naznaczona tajemnicą, szczególnie jeśli chodzi o ich pochodzenie. Teraz nowe analizy DNA rzuciły światło na ten aspekt, dostarczając fascynujących danych.
Do tej pory uważano, że Fenicjanie byli bezpośrednimi potomkami Kananejczyków, ludu wspomnianego w Biblii, który zamieszkiwał region, który dziś znamy jako Palestynę, Izrael, Liban i Jordanię. Jednakże, ponieważ wielu Fenicjan zostało skremowanych i nie pozostawiło kości, archeolodzy mieli mało dowodów, aby poprzeć tę teorię.
Nowe podejście do Fenicjan
Ostatnie badania oferują bardziej złożony obraz historii fenickiej. Podczas gdy kultura i język mogą mieć korzenie kananejskie, analizy ujawniają, że genetycznie Fenicjanie stanowili zróżnicowaną grupę. Nie byli po prostu ludem, który wywodził się z jednego miejsca, a następnie się rozprzestrzenił, lecz społeczeństwem heterogenicznym, składającym się z jednostek o wielu różnych pochodzeniach.
To odkrycie opiera się na analizie starożytnych genomów prawie 400 szczątków ludzkich znalezionych w 14 miejscach archeologicznych. Zespół archeologów z Europy i północnej Afryki pracował przez pięć lat, aby zidentyfikować i datować te szkielety, co pozwoliło uzyskać ponad 100 fenickich genomów, oprócz tych, które już wcześniej opublikowano.
Wyniki, opublikowane w czasopiśmie Nature, pokazują, że Fenicjanie nie byli po prostu potomkami Kananejczyków. Według Davida Reicha, jednego z genetyków prowadzących badania, “zaobserwowaliśmy profil genetyczny w świecie punickim, który był niezwykle heterogeniczny”. Oznacza to, że istniała znaczna mieszanka pochodzeń, z istotnymi wpływami współczesnych ludów z Sycylii i Egejskiego, a także z regionu północnej Afryki.
To odkrycie nie tylko dostarcza nowej perspektywy na różnorodność genetyczną Fenicjan, ale także pomaga zrozumieć, jak udało im się rozszerzyć swoją kulturę i dominację na rozległym obszarze w tak krótkim czasie. Według archeologa Haralda Ringbauera, “kultura fenicka rozprzestrzeniała się nie poprzez masowe migracje, lecz poprzez dynamiczny proces wymiany i asymilacji kulturowej”.