Het is ongebruikelijk om stil te staan bij wat er met onze afvalstoffen gebeurt nadat we ze in het toilet hebben gegooid. Echter, samen met de urine en ontlasting, gaan er een reeks stoffen het riool in, inclusief de resten van medicijnen die we gebruiken. Een nieuwe studie gepubliceerd in Science heeft belicht hoe deze resten, in het bijzonder de medicijnen voor angst, de zalmen in de Dal-rivier in Zweden beïnvloeden.
De onderzoekers ontdekten dat zelfs kleine hoeveelheden medicijnen in het milieu het gedrag van zalmen kunnen veranderen, wat hun overlevingskansen in de natuur zou kunnen beïnvloeden. Dit komt omdat dezelfde biologische doelen die medicijnen bij mensen hebben, ook bij dieren voorkomen, waardoor hun neurale werking wordt verstoord.
Een onthullend experiment
Om beter te begrijpen hoe de zalmen worden beïnvloed, implanteren de wetenschappers een apparaat bij de vissen dat clobazam, een veelgebruikt anxiolyticum, vrijgeeft, samen met volgzenders. De resultaten waren verrassend: de zalmen die aan het medicijn werden blootgesteld, verhoogden hun overlevingskans en bereikten de Oostzee sneller. Hoewel dit positief lijkt, is de werkelijkheid complexer.
De snellere aankomst in de zee garandeert niet de veiligheid van de zalmen. Deze verandering in het migratiepatroon kan ernstige gevolgen hebben voor het ecosysteem. Bijvoorbeeld, de vissen die eerder aankomen, kunnen meer roofdieren tegenkomen of in wateren terechtkomen die niet geschikt zijn voor hun soort. Bovendien kunnen andere dieren die afhankelijk zijn van zalmen voor voedsel hun voedingsvenster verliezen.
De auteurs van de studie suggereren dat er geen eenduidige oplossing voor dit probleem is. Ze stellen echter voor om wetenschap, technologie en beleid te integreren om de effecten van farmaceutische vervuiling te verminderen. Onder de aanbevelingen valt het verbeteren van filtratiesystemen, het ontwikkelen van milieuvriendelijkere medicijnen die minder giftig zijn na gebruik, en het effectiever reguleren van de afvoer van medicijnen.